در دهههای اخیر، با ظهور ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین، اتریوم و سایر ارزهای مشابه، دنیای مالی با یک تحول عظیم روبرو شد. ارزهای دیجیتال نه تنها به عنوان وسیلهای برای انجام تراکنشهای الکترونیکی ثابت قدرتمند عمل کردهاند بلکه به عنوان یک دارایی جدید و جذاب نیز شناخته شدهاند.
عنوان معامله فیوچرز یا معامله آتی معاملات اسپات، معاملات مارجین و … اصطلاحاتی است که امروزه زیاد به گوش میرسد. قراردادهای فیوچرز اجازه میدهند تا در زمانهای آتی، با قیمت تعیین شده، ارزهای دیجیتال را خرید کنید یا بفروشید. معاملات آتی نه تنها ابزاری برای حفظ ریسک بازارهای مالی میباشند بلکه به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که از تغییرات قیمت ارزهای دیجیتال به عنوان فرصتهای سودآور بهرهمند شوند.
قرارداد فیوچرز چیست؟
قرارداد فیوچرز ارز دیجیتال، توافقی بین دو طرف برای خرید یا فروش مقدار مشخصی از یک ارز دیجیتال در تاریخ مشخصی در آینده با قیمتی مشخص است. به عبارت دیگر، قرارداد فیوچرز ارز دیجیتال، راهی برای شرطبندی روی قیمت آینده یک ارز دیجیتال است. با گسترش استفاده از معامله فیوچرز در حوزه ارزهای دیجیتال، بازارهای مالی به یک بُعد جدید از پویایی و امکانات دست یافتهاند. این تحول نه تنها در جهت تقویت تجارت الکترونیک بلکه به سمت ایجاد یک بستر مالی فعال و نوآورانه برای ارزهای دیجیتال حرکت کرده است.
انواع معامله فیوچرز ارزهای دیجیتال
معامله فیوچرز ارزهای دیجیتال به دو دسته کلی تقسیم میشود:
معاملات فیوچرز استاندارد (Standard Futures)
این نوع معاملات، قراردادهایی هستند که دارای تاریخ انقضا مشخص و حجم قرارداد ثابتی هستند. به عنوان مثال، یک قرارداد فیوچرز استاندارد بیتکوین بایننس دارای تاریخ انقضا یک ماهه و حجم قرارداد 100 بیتکوین است. معاملات فیوچرز استاندارد، رایجترین نوع معاملات فیوچرز ارزهای دیجیتال هستند. این نوع معاملات دارای ویژگیهای زیر هستند:
- تاریخ انقضا مشخص: معاملات فیوچرز استاندارد دارای تاریخ انقضا مشخصی هستند. در تاریخ انقضا، قراردادهای فیوچرز باید تسویه شوند. تسویه قراردادهای فیوچرز به دو صورت انجام میشود:
- تحویل فیزیکی: در این حالت، طرفین قرارداد باید مقدار مشخصی از ارز دیجیتال را با قیمت مشخصی به یکدیگر تحویل دهند.
- تسویه نقدی: در این حالت، طرفین قرارداد با یکدیگر تسویه نقدی انجام میدهند و نیازی به تحویل فیزیکی ارز دیجیتال نیست.
- حجم قرارداد ثابت: معاملات فیوچرز استاندارد دارای حجم قرارداد ثابتی هستند. این حجم قرارداد معمولاً بر اساس واحدهای استانداردی مانند 100، 1000 یا 10000 تعیین میشود.
معاملات فیوچرز پرپچوال (Perpetual Futures)
این نوع معاملات، قراردادهایی هستند که تاریخ انقضا ندارند و حجم قرارداد آنها نیز قابل تغییر است. به عنوان مثال، یک قرارداد فیوچرز پرپچوال بیتکوین بایننس دارای حجم قرارداد 100 بیتکوین است و هیچ تاریخ انقضایی ندارد. معاملات فیوچرز پرپچوال، نوع جدیدی از معاملات فیوچرز ارزهای دیجیتال هستند که در سالهای اخیر محبوبیت زیادی پیدا کردهاند. این نوع معاملات دارای ویژگیهای زیر هستند:
- تاریخ انقضا نامشخص: معاملات فیوچرز پرپچوال تاریخ انقضا مشخصی ندارند. این امر به تریدرها این امکان را میدهد تا برای مدت نامحدودی در این معاملات باقی بمانند.
- حجم قرارداد قابل تغییر: حجم قرارداد معاملات فیوچرز پرپچوال قابل تغییر است. این امر به تریدرها این امکان را میدهد تا حجم قرارداد خود را متناسب با نیازهای خود تنظیم کنند.
مزایای معامله فیوچرز
معاملات فیوچرز مزایای زیادی دارند. اکنون که میدانیم این معاملات به دو دسته تقسیم میشوند قاعدتا انتظار داریم هر کدام از این دسته بندیها مزایا و معایب خاص خود را داشته باشند. اما به طور کلی مزایای معامله فیوچرز موراد زیر هستند:
تنوع و افزایش نقدینگی
معاملات فیوچرز ارزهای دیجیتال به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که برخلاف معاملات خود با ارزهای دیجیتال، نقدینگی خود را افزایش دهند و با تنوع در داراییهای مالی، ریسکهای سرمایهگذاری خود را کاهش دهند.
حفاظت در برابر نوسانات بازار
قراردادهای فیوچرز به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که در برابر نوسانات بازار و تغییرات ناگهانی در قیمت ارزهای دیجیتال از داراییشان محافظت کنند. این ابزارها به ویژه برای کسانی که در مقابل ریسک بازارهای مالی حساس هستند، جذابیت دارند.
فرصتهای سودآور
معاملات فیوچرز به سرمایهگذاران امکان استفاده از فرصتهای سودآور مرتبط با تغییرات قیمت ارزهای دیجیتال را میدهند. با استفاده از این قراردادها، سرمایهگذاران میتوانند در هر دو جهت (صعودی یا نزولی) از بازار بهرهمند شوند.
قابلیت هدفگذاری و مدیریت ریسک
با قراردادهایی که در آینده اجرا میشوند، هدفگذاری و مدیریت بهتر ریسک انجام میشود. معاملات آتی به سرمایهگذاران اجازه میدهد که با دقت بهتری به مواجهه با شرایط متغیر بازار بپردازند.
افزایش شفافیت و اعتماد
استفاده از معاملات فیوچرز میتواند شفافیت بازارهای ارزهای دیجیتال را افزایش دهد و اعتماد سرمایهگذاران را نسبت به عملکرد بازار بهبود بخشد.
امکان هدج (Hedging)
معاملات فیوچرز به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که در مقابل نوسانات قیمتها، اقدام به هدج یا حفاظت مالی کنند. هدج سرمایهگذاران را از دارا بودن پوزیشن معکوس در بازارهای معاملاتی بهرهمند میکند.
انواع ریسکهای معامله فیوچرز
معاملات فیوچرز، مانند سایر انواع معاملات مالی، دارای ریسکهای زیادی هستند. معاملهگرانی که قصد معامله فیوچرز را دارند، باید این ریسکها را به خوبی درک کنند و برای مدیریت آنها اقدامات لازم را انجام دهند. اقداماتی وجود دارند که به مدیریت ریسک معاملات فیوچرز کمک کنند و معامله گران باید با آن آشنا باشند. امال ابتدا باید ریسکها را بهتر بشناسیم تا بتوانیم با آنها مقابله کنیم. برخی از مهمترین ریسکها موارد زیر هستند.
ریسک قیمت
این ریسک، اصلیترین ریسک معاملات فیوچرز است. در معاملات فیوچرز، معاملهگر بر روی قیمت آینده یک دارایی شرطبندی میکند. اگر قیمت دارایی در خلاف جهت پیشبینی معاملهگر حرکت کند، معاملهگر ممکن است دچار ضرر شود.
ریسک مارجین
در معاملات فیوچرز مارجین، معاملهگر مقداری پول را به عنوان ضمانت یا وثیقه به صرافی میدهد. اگر قیمت دارایی در خلاف جهت پیشبینی معاملهگر حرکت کند و ضرر معاملهگر از مقدار ضمانت فراتر رود، صرافی ممکن است معاملهگر را لیکویید کند. در این حالت، معاملهگر کل سرمایه خود را از دست میدهد.
ریسک نقدینگی
نقدینگی، میزان آسانی خرید و فروش یک دارایی است. در معاملات فیوچرز، اگر نقدینگی کافی وجود نداشته باشد، معاملهگر ممکن است نتواند در زمان مناسب معامله خود را ببندد و دچار ضرر شود.
ریسک نوسانات
بازار ارزهای دیجیتال، بازاری بسیار نوسانپذیر است. این نوسانپذیری میتواند ریسک معاملات فیوچرز ارزهای دیجیتال را افزایش دهد.
ریسک کلاهبرداری
برخی از صرافیهای ارز دیجیتال غیرمعتبر، ممکن است اقدام به کلاهبرداری از معاملهگران کنند. این امر میتواند باعث از دست رفتن سرمایه معاملهگران شود.
در معاملات فیوچرز به چه نکاتی باید توجه کرد؟
- ریسکها را بشناسید و برای مدیریت آنها آماده باشید.
- از حد ضرر استفاده کنید.
- سرمایهگذاری خود را مدیریت کنید.
- آموزشهای لازم را ببینید و تجربه کسب کنید.
- با سرمایهای که میتوانید از دست دادن آن را تحمل کنید، وارد معاملات شوید.
چگونه معامله فیوچرز ارز دیجیتال انجام دهیم؟
- یک صرافی ارز دیجیتال معتبر انتخاب کنید.
- حساب کاربری خود را در صرافی ایجاد کنید و احراز هویت کنید.
- به حساب خود در صرافی وجه واریز کنید.
- آموزشهای لازم را در مورد معاملات فیوچرز ببینید و استراتژی معاملاتی خود را توسعه دهید.
- در یک معامله فیوچرز، پوزیشن لانگ (خرید) یا شورت (فروش) باز کنید.
- معامله خود را در زمان مناسب ببندید.
