بازار فارکس، به عنوان بزرگترین بازار مالی جهان، همواره فرصتهای بینظیری را برای معاملهگران به ارمغان آورده است. اما در کنار این فرصتها، چالشهایی نیز وجود دارند که درک صحیح آنها برای موفقیت در این بازار ضروری است. یکی از این مفاهیم کلیدی، سواپ یا نرخ بهره شبانه است. سواپ در واقع هزینهای است که به دلیل باز نگه داشتن پوزیشن معاملاتی بیش از یک روز، به حساب معاملهگر واریز یا از آن کسر میشود. این هزینه، به تفاوت نرخ بهره بین دو جفت ارزِ معاملاتی بستگی دارد.
در این مقاله، به بررسی مفهوم سواپ در فارکس، نحوه محاسبه آن و تاثیر آن بر معاملات خواهیم پرداخت. همچنین، استراتژیهای مختلفی را برای مدیریت معاملات سواپ و کاهش ضرر ارائه خواهیم کرد.
سواپ چیست؟
سواپ (Swap) در لغت به معنای “مبادله” یا “معاوضه” است. در قراردادهای سواپ، دو طرف قرارداد متعهد به تبادل جریانهای نقدی آتی خود در یک دوره زمانی مشخص میشوند. این جریانهای نقدی میتوانند بر اساس نرخ بهره، قیمت ارز، قیمت کالا یا هر نوع دارایی دیگر باشند.
نرخ سواپ چیست؟
نرخ سواپ یا همان نرخ انتقال معامله، به مبلغی اشاره میکند که برای انتقال و تمدید مدت یک معامله به روز معاملاتی بعدی، اعمال میشود. این مبلغ بر اساس ارزش اسمی موقعیت معاملاتی، محاسبه میشود. نرخ سواپ بستگی به نرخ بهره ارزهای مربوطه دارد و ممکن است برای شما سود یا زیان به همراه داشته باشد.
انواع سواپ
سواپ یا معاوضه، یک نوع قرارداد مالی است که در آن دو طرف توافق میکنند که جریانات نقدی مربوط به دارایی یا بدهی خود را با یکدیگر مبادله کنند. این کار میتواند به منظور مدیریت ریسک، بهبود شرایط تامین مالی، یا سودآوری انجام شود. سواپها انواع مختلفی دارند که بر اساس نوع جریانات نقدی مبادله شده تعریف میشوند. برخی از انواع رایج سواپها عبارتند از:
سواپ نرخ بهره
در این نوع سواپ، دو طرف نرخ بهره مربوط به یک مبلغ اصل ذهنی را با یکدیگر مبادله میکنند. معمولا یکی از طرفها نرخ بهره ثابت و دیگری نرخ بهره متغیر پرداخت میکند. این نوع سواپ میتواند برای کاهش یا افزایش حساسیت به تغییرات نرخ بهره مورد استفاده قرار گیرد.
سواپ ارزی
در این نوع سواپ، دو طرف مبلغ اصلی و نرخ بهره مربوط به دو ارز مختلف را با یکدیگر مبادله میکنند. این نوع سواپ میتواند برای تبدیل بدهیها به ارزهای مختلف، مقابله با ریسک نوسانات ارزی، یا بهرهگیری از اختلاف نرخ بهره ارزها مورد استفاده قرار گیرد.
سواپ بازده کل
در این نوع سواپ، دو طرف بازده کل یک دارایی یا پرتفوی را با یکدیگر مبادله میکنند. بازده کل شامل درآمد جاری و تغییرات قیمت دارایی است. این نوع سواپ میتواند برای انتقال ریسک اعتباری، تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری، یا ایجاد نقدینگی مورد استفاده قرار گیرد.
سواپ سهام
در این نوع سواپ، دو طرف بازده یک سهم یا شاخص سهام را با یکدیگر مبادله میکنند. معمولا یکی از طرفها بازده سهم یا شاخص را و دیگری نرخ بهره ثابت یا متغیر را پرداخت میکند. این نوع سواپ میتواند برای تغییر نوع سرمایهگذاری، کاهش مالیات، یا ایجاد نقدینگی مورد استفاده قرار گیرد.
سواپ کالا
در این نوع سواپ، دو طرف قیمت یک کالا یا شاخص کالایی را با یکدیگر مبادله میکنند. معمولا یکی از طرفها قیمت ثابت و دیگری قیمت متغیر کالا را پرداخت میکند. این نوع سواپ میتواند برای محافظت از قیمت کالا، بهرهگیری از اختلاف قیمت کالا، یا تامین نیازهای کالایی مورد استفاده قرار گیرد.
سواپ نکول اعتباری
در این نوع سواپ، دو طرف ریسک اعتباری یک دارایی یا شخص مرجع را با یکدیگر مبادله میکنند. معمولا یکی از طرفها حق بیمه را و دیگری پرداخت ناشی از رویداد اعتباری را پرداخت میکند. این نوع سواپ میتواند برای کاهش یا افزایش ریسک اعتباری، ایجاد بازار مشتقات اعتباری، یا تنظیم صفحه تعادل مورد استفاده قرار گیرد.
سواپ سهگانه چیست؟
سواپ سهگانه یا سواپ سهشنبه (Triple Swap) یک نوع سواپ ویژه است که در روز سهشنبه اعمال میشود. این نوع سواپ برای جبران تفاوت روزهای تعطیل هفته است که در آن معاملات فارکس انجام نمیشود. به عبارت دیگر، سواپ سهگانه برابر با سواپ سه روزه است که شامل روز سهشنبه، پنجشنبه و جمعه میشود.
سواپ سهگانه برای تمام جفتارزها وجود دارد، اما برخی از جفتارزها ممکن است روزهای تعطیل متفاوتی داشته باشند. برای مثال، جفتارزهایی که شامل دلار کانادا (CAD) یا روبل روسیه (RUB) هستند، روز دوشنبه سواپ سهگانه دارند، زیرا روز دوشنبه برای این کشورها تعطیل است. بنابراین، برای محاسبه سواپ سهگانه باید به تقویم تعطیلات هر کشور توجه کرد.
نحوه محاسبه سواپ
سواپ یا همان نرخ انتقال معامله، به مبلغی اشاره میکند که برای انتقال و تمدید مدت یک معامله به روز معاملاتی بعدی، اعمال میشود. این مبلغ بر اساس ارزش اسمی موقعیت معاملاتی، محاسبه میشود1. سواپ بستگی به نرخ بهره ارزهای مربوطه دارد و ممکن است برای شما سود یا زیان به همراه داشته باشد. برای محاسبه سواپ، فرمول زیر را میتوانید استفاده کنید:
- سواپ برابر است با نرخ بهره ارز مظنه منهای نرخ بهره ارز اصلی تقسیم بر صد، ضربدر ارزش اسمی موقعیت معاملاتی
سواپ در فارکس چگونه عمل میکند؟
سوآپ در فارکس یک نوع کارمزد یا بهره است که برای نگهداشتن پوزیشنهای معاملاتی بیش از یک شبانهروز در نظر گرفته میشود. این کارمزد بستگی به نرخ بهره دو ارز موجود در جفتارز مورد معامله دارد. اگر نرخ بهره ارز خریداری شده بالاتر از ارز فروخته شده باشد، شما سود کسب میکنید و برعکس.
دلیل بالا بودن نرخ سواپ در روزهای چهارشنبه
دلیل بالا بودن نرخ سواپ در روزهای چهارشنبه این است که تسویه معاملات اسپات فارکس سه روزه است و تسویه معاملاتی که چهارشنبه شب باز بودهاند، تا روز دوشنبه بعدی به تاخیر میافتد. بنابراین، بروکرها برای جبران این تأخیر، نرخ سواپ را سه برابر محاسبه میکنند. این امر به این معناست که شما برای هر شب چهارشنبه که پوزیشن خود را باز نگه دارید، سه شب سواپ پرداخت یا دریافت میکنید.
انواع استراتژی معاملاتی سوآپ در فارکس
برخی از استراتژیهای معاملاتی که از سوآپ استفاده میکنند عبارتند از:
استراتژی معاملات انتقالی (Carry Trade)
در این استراتژی، معاملهگران ارزی را با نرخ بهره پایین میفروشند و ارزی را با نرخ بهره بالا میخرند. این کار باعث میشود که آنها از تفاوت نرخ بهره سود کنند. مثلاً، اگر معاملهگران EUR/USD را بفروشند و AUD/USD را بخرند، میتوانند از سوآپ مثبت بهرهمند شوند.
استراتژی سوئینگ تریدینگ (Swing Trading)
در این استراتژی، معاملهگران سعی میکنند از نوسانات قیمتی در بازار فارکس بهره ببرند. آنها موقعیتهای معاملاتی مناسب را شناسایی کرده و پوزیشنهایی را باز و بسته میکنند که ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد. در این حالت، آنها باید به هزینههای سوآپ توجه کنند و سعی کنند پوزیشنهایی را انتخاب کنند که سوآپ کمتر یا مثبت داشته باشند.
مزایا و معایب سوآپ در فارکس
برخی از مزایا و معایب سوآپ در فارکس عبارتند از:
مزایا
- سوآپ میتواند یک منبع درآمد ثابت برای معاملهگران باشد که از استراتژی معاملات انتقالی (carry trade) استفاده میکنند.
- سوآپ میتواند به معاملهگران کمک کند تا از نوسانات قیمتی در بازار فارکس محافظت کنند.
- سوآپ میتواند به معاملهگران امکان دهد تا از فرصتهای معاملاتی در بازارهای مختلف بهره ببرند.
معایب:
- سوآپ میتواند یک هزینه اضافی برای معاملهگران باشد که از استراتژی معاملات سوئینگ تریدینگ (swing trading) استفاده میکنند.
- سوآپ میتواند برای معاملهگران ریسک بیشتری ایجاد کند.
پنکیک سواپ چیست؟
پنکیک سواپ یک صرافی غیرمتمرکز است که بر بستر شبکه بایننس اسمارت چین توسعه داده شده و یکی از بزرگترین پلتفرمهای دیفای در اکوسیستم بایننس به شمار میرود. پنکیک سواپ امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده و توکنهای متنوع را برای کاربران خود فراهم کرده است. برخی از ویژگیها و امکانات پنکیک سواپ عبارتند از:
- امکان سواپ، تامین نقدینگی، انجام معاملات دائمی، سفارشات محدود، بریج،مدیریت NFT، ییلد فارمینگ و استیکینگ در این صرافی وجود دارد.
- توکن بومی پنکیک سواپ، توکن CAKE نام دارد که یک ارز دیجیتال با استاندارد BEP20 است. کاربران میتوانند با استیکینگ CAKE، سود کسب کنند یا در بخشهای مختلف پلتفرم مانند قرعهکشی، پیشبینی و NFT از آن استفاده کنند.
- پنکیک سواپ دارای یک بخش بازی و NFT است که کاربران میتوانند بازی کنند، NFT بسازند یا خرید و فروش کنند و از جوایز و تخفیفات مختلف بهرهمند شوند.
تفاوت میان سوآپ در فارکس و سواپ در ارزهای دیجیتال
سوآپ در فارکس و سواپ در ارزهای دیجیتال دو مفهوم متفاوت هستند که به شرح زیر توضیح داده میشوند:
سوآپ در فارکس
سوآپ در فارکس یک نوع سود یا هزینه است که برای نگهداشتن یک موقعیت معاملاتی بیش از یک شب پرداخت یا دریافت میشود.
سواپ در ارزهای دیجیتال
سواپ در ارزهای دیجیتال یک نوع معامله است که در آن دو طرف یک مقدار از یک ارز رمزنگاری شده را با یک مقدار از یک ارز رمزنگاری شده دیگر تبادل میکنند.